Dün gece Bolivya'da önemli hükümet binalarının bulunduğu La Paz'daki Murillo Meydanı'nı kapatan ve başkanlık sarayının etrafını çeviren askerlerin darbe girişimi başarısız oldu. Bolivya Devlet Başkanı Luis Arce’nin halkı meydanlara davet etmesi ve ordu yönetimine yeni isimler atamasının ardından zırhlı araçlar ve askeri birlikler geri çekilmeye başladı.
Devlet Başkanı Luis Arce’nin çağrısının ardından binlerce kişi, ellerinde Bolivya bayraklarıyla Hükümet Sarayı önündeki Plaza Murillo Meydanı’nda toplandı. Kalabalığa seslenen Arce,“Bolivya halkına çok teşekkürler. Yaşasın demokrasi” diye konuştu. Kalabalığa seslenen Devlet Başkanı Yardımcısı David Choquehuanca ise “Bolivya halkı, bir daha asla darbelere izin vermeyecek” dedi.
EN DİKKAT ÇEKEN AN... DARBECİ GENRALLE YÜZ YÜZE TARTIŞTI: ASKERLERİNİ GERİ ÇEKMENİ EMREDİYORUM
Askeri kalkışmanın 25 Haziran'da görevden alınan eski ordu komutanı Jose Zuniga'nın öncülüğünde yapıldığı belirtiliyor. Zuniga'nın, ülkede 2025'te yapılması beklenen devlet başkanlığı seçimine ilişkin eski Devlet Başkanı Evo Morales'in adaylığına karşı çıktığı ve rahatsızlığını hükümete ilettiği öne sürüldü.
Zuniga'nın başını çektiği askerlerin hükümet sarayını ele geçirerek yeni bir bakanlar kurulu oluşturmaya çalıştığı belirtilen haberlerde, Morales'i "açık" şekilde tehdit eden Zuniga'nın, "Onun anayasayı çiğnemesine ve halkın verdiği yetkiye itaatsizlik etmesine izin vermeyeceğiz. Silahlı kuvvetler, vatanın silahlı kanadıdır. Bu vatanı onlardan geri alacağız. Ülkemiz, bu şekilde daha fazla devam edemez." ifadelerini kullandığı kaydedildi.
Darbe girişiminin en dramatik anı da Bolivya Devlet Başkanı Arce’nin darbe teşebbüsüne liderlik eden General Juan Jose Zuniga ile yüz yüze tartışması oldu. Bolivya televizyonu tarafından yayınlanan görüntülerde Arce, sarayın koridorunda General Juan José Zuniga ile tartışırken görüldü. Arce’nin generale, “Ben senin başkomutanınım. Sana, askerlerini geri çekmeni emrediyorum. Bu itaatsizliğe izin vermeyeceğim” dediği duyuldu.
ZUNİGA GÖZALTINA ALINDI
Bolivya basınında çıkan haberde, darbe girişimini yönetmekle suçlanan Zuniga'nın, Genelkurmay Başkanlığı karargahından çıktıktan sonra gözaltına alındığı, ardından polis aracıyla savcılığa götürüldüğü kaydedildi.
Öte yandan başsavcılık, darbe girişimi iddiaları ve yaşanan olaylara ilişkin kapsamlı soruşturma başlatıldığını duyurdu.
Askerlerin, Zuniga'nın yerine atanan General Jose Wilson Sanchez'in emriyle geri çekildiği bildirildi.
PEŞ PEŞE KINAMA MESAJLARI
Türkiye'nin de aralarında bulunduğu İran, Meksika,Brezilya ve Venezuela gibi çok sayıda ülke darbe girişimini kınadı.
Latin Amerikalı liderler, Bolivya’daki darbe teşebbüsünün devam ettiği sırada demokrasiye destek veren ve darbe teşebbüsünü kınayan açıklamalar yayınladı.
Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, Bolivyalıları “Demokrasiyi, anayasalarını ve devlet başkanlarını müdafaa etmeye” çağırdı. Maduro, “Faşizme hayır! Darbeciliğe hayır!... 21. asırda darbe yapmaya nasıl cüret ederler?” dedi.
Luis Alberto Lacalle Pou, Bolivya’da demokrasi ve anayasal düzeni tehdit eden olayları kınadı. Paraguay Devlet Başkanı Santiago Pena ise askeri birliklerin “anormal hareketliliğini” eleştirdi.
Brezilya hükümeti, Bolivya’daki krizi görüşmek üzere acil bir toplantı düzenledi. Brezilya Luiz Incio Lula da Silva, gazetecilere yaptığı açıklamada “Latin Amerika’da demokrasinin hakim olmasını arzu ediyorum. Darbeler asla başarılı olmamıştır” dedi.
Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro, ülkesinin Bolivya’daki büyükelçiliğine darbe girişimcilerinin zulmüne uğrayan herkese sığınma olanağı sunma talimatı verdi. Petro, “Kolombiya ile diktatörlük arasında diplomatik ilişki bulunmayacak” dedi.
Şili Devlet Başkanı Gabriel Poric, Bolivya ordusunun bir kısmı tarafından güç kullanımına başvurulmasının kabul edilemez olduğunu söyledi. Darbe girişimini kınayan Poric, Bolivya Devlet Başkanı Arce ile dayanışma içerisinde olduklarını söyledi.
Avrupa Birliği (AB), Bolivya'da "seçilmiş hükümeti devirmeye yönelik her türlü girişimi" kınadığını bildirdi.ABD, durumu yakından izlediğini belirterek sükunet ve itidal çağrısı yaptı. BM Sözcülük Ofisi, konuya ilişkin yazılı açıklama yaptı. Guterres'in Bolivya'da ordu dahil tüm aktörlere anayasal düzeni koruma çağrısı yaptığı kaydedilen açıklamada, Genel Sekreter'in barış ikliminin korunmasını talep ettiği ve darbe girişiminden derin endişe duyduğu ifade edildi.