Merkez Bankası faiz artırdı, Merkez Bankası faizleri düşürecek gibi haberleri birçok kez duymuşsunuzdur. Peki bu kadar çok duyduğumuz bir haberin ne anlama geldiği hakkında ne kadar bilgimiz var?
Gelin birlikte inceleyelim.
Enflasyon vs. sebeplerle ekonominin dengesi bozulduğunda devletlerin ekonomiyi dengelemek için iki farklı politikası vardır.
Bunlar para politikası ve maliye politikası.
Merkez Bankası'nın da faiz oranlarını artırması da daraltıcı bir para politikasıdır.
Faiz artırımı yapan merkez bankası aslında şunu amaçlar: 'Bana borç verin, ben de yüksek faizle size geri ödeme yapacağım''. İnsanlar ve bankalar da getirisi yüksek olduğu için devlete borç verirler. Böylece insanların, yani piyasanın elindeki Türk Lirası azaldığı için Türk lirası değerlenir.
Şayet Amerikan Merkez Bankası Fed, faiz artırırsa doların piyasadaki bulunurluğu azalacağı için değeri Türk Lirası karşısında yükselecektir.
Geçmişe baktığımızda Fed'in faiz artırımından sonra Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası da çoğu zaman aynı yolu seçerek faiz oranını artırarak dengeyi sağlamaya çalışmıştır.
Genelde faiz artırımı, özellikle cari açık veren yani ithal ettiği ürünler ihraç ettiği ürünlerden fazla olan ülkelerde, iç piyasaya yurt dışından nakit akışı sağlayarak ekonomiyi rahatlatmak için yapılır.
Faiz artırımı kararının ardından yatırımcıların, diğer para birimleri ve yatırım araçlarındaki birikimlerini ülke para birimine çevirerek mevduat hesabına yatırması beklenir.
Bu da ülkenin para birimine olan talebi artırır.
Böylece ülkenin para birimi, yabancı para birimleri karşısında değer kazanır.
Bu durumun sonucunda ise üretim maliyetlerinde artış sebebiyle ortaya çıkan maliyet enflasyonu engellenir.
Faiz artırım kararının ardından piyasada talep azalır ve tasarruf artar; bu durum, talep enflasyonunun da engellenmesini sağlar.
