Çoğu insan nakit taşıma alışkanlığını sonlandırırken, pandemi ile temassız ödeme alışkanlıkları arttı. Kredi kartları bir yandan rahatlık sağlarken, bir yandan da harcama psikolojisini etkiliyor. Dar gelirlinin vade ile imdadına yetişen kartlar ve kredili hesaplar ise alım gücündeki düşüşle yükselişe geçti.
Vatandaş, kartlara yüklendi
Vatandaş hem teknolojinin geldiği noktada hem pandemi sürecindeki alışkanlıklarla ama en önemlisi düşen alım gücünün getirdiği çaresizlikle alışverişlerinde nakit kullanamaz hale geldi. Kartların limitleri ise masraflara yetmemeye başladı.
Pazarlarda da kullanımı artan pos cihazları ile son 7 haftadır kartlı alışverişlerde haftalık harcama toplamı 50 milyar TL'nin altına düşmezken, Merkez Bankası (TCMB) verilerinde, “banka ve kredi kartı ile yapılan harcamalar tutarı” da 25 Mart-12 Nisan haftasında 59 milyar 564 milyon TL ile tarihi zirvesini gördü. Bir rekor daha vardı; market harcamaları 11 milyar 145 milyon lira ile aynı hafta rekor seviyeye ulaştı.
Geçen yıl ile fark yüzde 76,6!
Sözcü'den Mehtap Özcan Ertürk haberine göre, 15 Nisan ile biten haftada 10,2 milyar lira marketlerde, toplam 53 milyar 758 milyon lira kartlı harcama yapıldı. Böylelikle yılbaşından bu yana 707 milyar 311 milyon lira kartlı ödeme yapıldı.
Geçen yılın aynı döneminde 400 milyar 453 milyon lira olan harcama seviyesi, iğneden ipliğe gelen zamlarla yüzde 76,6 oranında artmış oldu.
Kartlı harcamalarla birlikte borçlar da arttı
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, 15 Nisan haftasında 231 milyar 931 milyon TL olan kredi kartlarındaki borç bakiyesi 1 yılda tam 80 milyar lira arttı.
Kartlar ile kredili mevduat hesapları (KMH) geçinmek için çare oldu. Türkiye Bankalar Birliği verilerine göre, ocak ayında 373 bin kişi, şubatta ise 165 bin kişi ilk kez kredi kartı kullandı. Şubat ayı itibarıyla kredi kartı kullanan kişi sayısı 30,3 milyon olurken, bireysel kredi kartlarında ödeme yapmayanlar son bir yılda 980 bin kişiye ulaştı.