Cava denizine düşen AirAsia yolcu uçağının karakutusu hala bulunamadı ama ilk bulguları değerlendiren uzmanlar pilotun denize inmeyi başarıp sonra uçağın fırtınalı denizde batmış olma ihtimali üzerinde duruyor.
Dört gün önce Cava denizine düşen AirAsia yolcu uçağının karakutusunu arama çalışmaları devam ederken, ilk bulguları değerlendiren bazı uzmanlar pilotun denize inmeyi başarıp sonra uçağın fırtınalı denizde alabora olmuş olabileceği ihtimali üzerinde duruyor.
Henüz özellikle karakutu bulunmadan bir sonuca varmak için çok erken olmakla birlikte düşüş sebebi konusunda da pilotların uçağı fırtınadan çıkarmak için tırmanışa geçme zamanı ve hızı üzerinde duruluyor.
AirAsia'nın Endonezya'nın Surabaya kentinden Pazar sabahı erken saatlerde Singapur'a gitmek üzere havalanan QZ8501 sefer sayılı Airbus A320-200 tipi uçağı Cava denizi üzerinde radardan kaybolmuş fakat düşen ya da suyun dibine batan bir uçaktan gelmesi gereken sinyaller alınamamıştı.
Uzmanlar buradan tecrübeli pilot Kaptan İriyanto'nun, uçağı çok büyük hasar vermeden deniz yüzeyine indirmiş olabileceği sonucuna varılabileceğini söylüyor.
Fransız Haber Ajansı AFP'ye konuşan Angkasa adlı havacılık dergisinin editörlerinden Dudi Sudibyo, "Acil yer belirleme vericisi (emergency locator transmitter-ELT) karaya, denize, ya da bir dağa çarpma anında devreye girer. Buradan, deniz yüzeyine çok sert olmayan bir iniş yapılmış olabileceği sonucuna varıyorum" diyor.
Sudibyo yine de karakutunun bulunuşuna kadar kesin yargıya varılamayacağını vurguluyor.
Yükseliş zamanı ve hızı kritik
162 yolcu ve mürettebatla Singapur'a gitmekte olan uçağın pilotu 32 bin feet (yaklaşık 10 bin metre) yükseklikte seyrederken, fırtınadan kaçınmak için 6 bin feet daha yükselmek için izin istemişti.
Hava trafik kontrol ekipleri birkaç dakika sonra uçağa 34 bin feet yüksekliğe çıkma izni verdi ancak pilottan yanıt alamadı. Bazı uzmanlar, uçağın fırtınadan kurtulmak için tırmanırken motorunun durmuş (aerodinamik motor durması) olabileceği belirtiliyor.
Kimi uzmanlar bunu uçağın tırmanış kapasitesini aşan aşırı bir hızla geçmesinin sebep olabileceğini söylüyorlar.
Reuters ajansına konuşan bir kaynak, radardan alınan verilerin tırmanışın "inanılmaz" hızlı olduğuna işaret ettiğini söyledi. Ama uçaktan niçin imdat sinyali gelmediği henüz bilinemiyor.
Adını vermek istemeyen bir Endonezya havacılık yetkilisi Reuter ajansına bu aşamada hava durumu, radar verileri pilotlar ve hava trafik kontrol görevlileri arasındaki konuşma kayıtlarını incelediklerini ve en çok da şu sorulara cevap aradıklarını söyledi:
"O sırada bölgede hava koşullarının çok kötü olduğunu biliyoruz. Ama pilot neden o aşamada tırmanış izni istedi? O sırada bölgeden geçen uçaklar daha yüksekten gidiyor. Daha önce mi tırmanışa geçmeliydi?"
'Havada infilak etmemiş olmalı'
162 kişi taşıyan uçağa ait ilk enkaz parçaları Salı günü bulundu. Uçakta 137 yetişkin yolcu, 17 çocuk ve bir bebekle, iki pilot ve beş kabin görevlisi vardı. Yolcuların çoğu Endonezyalıydı.
Şu ana kadar dokuz kişinin yetkililere göre parçalanmamış cesetlerine ulaşıldı. Bu da uçağın havada infilak etmemiş olduğu tezini destekleyen bir durum.
AFP'nin konuştuğu uzmanlardan eski bir kıdemli askeri pilot olan Chappy Hakim "Şu ana kadar elde edilen bilgiler uçağın havada infilak etmediği ve deniz yüzeyine sert şekilde çarpmadığı kanaati doğuruyor" dedi.
Arama çalışmalarının sürdürüldüğü bölgede deniz dibinde görülen gölge de uçağın gövdesinin büyük ölçüde parçalanmamış olduğu şeklinde yorumlandı.
Ayrıca ilk bulunan enkaz parçaları arasında bir acil çıkış kapısı ve şişme kayan merdiven bulunması da yolcuların uçak denize iniş yaptıktan sonra tahliyeye hazırlanmış olabileceği tezini güçlendiriyor.
Alabora mı oldu?
Eski Endonezya bakanlarından Jusman Seyfi Camal, denizde yüzerken bulunan acil çıkış kapısıyla ilgili olarak "Birisinin bu kapıyı açmış olması lazım" dedi.
Camal yolcular cankurtaran botlarının şişirilmesini beklerken dev dalgalar uçağı alabora edip batırmış olabilir" diye konuştu.
Uçağın düşüş nedeni ve suyun dibine batışıyla sonuçlanan gelişmelerin detayları, su altı yer bildirme vericisinin neden çalışmadığı gibi bilinmeyenler kara kutular bulunana kadar açıklık kazanmayacak.
Karakutu bulunabilirse, ses kayıtlarından pilotların son anlarda neler konuştuğu dinlenerek kazanın sırları çözülebilecek. Fakat bölgedeki şiddetli fırtına AirAsia uçağının enkazına ve kazanın ardındaki nedenleri çözmeye yardımcı olacak kara kutuya ulaşma çabalarını bugün de sekteye uğrattı.
Denizin aşırı dalgalı olması nedeniyle Endonezya ordusundan 50 dalgıcın bölgede bulunan savaş gemilerine sevki gerçekleştirilemedi. Bu sabah, bölgede havanın iyi olması umutları artırmıştı. Ancak birkaç saat içinde hava yeniden bozdu.