Sıcaklığın artması beraberinde bazı sağlık sorunlarını getiriyor. Örneğin düşük nem seviyesi solunum problemlerine yol açabiliyor, migreni tetikleyebiliyor ve sinirlilik haline sebep olabiliyor. Ve elbette yazın baş etmek durumunda kaldığımız terleme meselesi de var. Nörolog Dr. Güven Arslan, iç hastalıkları uzmanı Dr. Seçil Demir ve dermatolog Dr. Ayşe Gökçe Tümtürk’ten sıcakla ve terlemeyle mücadele etmenin yollarını öğrendik. Mevsime uygun giyinme konusunu da stil yazarımız Neslişah Aygören’e danıştık.
HANGİ KUMAŞLARI SEÇMELİ?
‘Keten, pamuklu, lyocell...’
◊ Sıcak havalarda kıyafet seçimimizi terletmeyen ve nefes aldıran kumaşlardan yana yapmalıyız. Aksi takdirde fazla terlemeyle birlikte istenmeyen kötü koku kaçınılmaz. Özellikle polyester ve naylon kumaşlardan uzak durmak gerek. Doğal içerikli keten ve pamuklu kumaşlar yaz ayları için ideal. Lyocell (elyaftan üretiliyor) ve modal (kayın ağacından elde ediliyor) malzemeler de tercih edilebilir. Bu kumaşlar nemi hızlı emip cilde nefes aldırıyor. Gömlek ve bluzlarda da poplin kumaşlar iyi bir seçenek olabilir. Bambu ve şilebezini de listenize ekleyebilirsiniz. (Neslişah Aygören)
NEM ORANI SAĞLIĞIMIZI ETKİLER Mİ?
‘Çevresel faktörlerin kontrolü bedensel ve ruhsal açıdan önemli’
◊ İnsan beyni çevresiyle her an iletişim halindedir. Gün ışığı, rüzgâr, ses gibi sayısız dış etmen vücudumuzdaki reseptörler tarafından algılanıp beynimize iletilir ve bedenimiz bu değişkenlere göre fiziksel ve psikojenik yanıtlar oluşturur. Bu yanıtlar baş ağrısı, nefes darlığı, sinirlilik hali gibi günlük hayatı etkileyecek şekillerde ortaya çıkabilir. Bu nedenle çevresel faktörlerin kontrolü bedensel ve ruhsal sağlık açısından çok önemli.
◊ Üzerimizde önemli bir etkisi olan dış etmenlerden biri de havadaki nem oranı. İnsan sağlığı için ideal nem oranının yüzde 30-50 aralığında olması gerekir. Özellikle yazın artan sıcaklık seviyeleriyle değişen nem oranları sağlığımızı olumsuz etkiler. Düşük nem seviyeleri, cilt ve solunum yollarının kurumasına, dolayısıyla solunum problemlerine yol açar. Solunum problemleri de migren, gerilim tip baş ağrısı, sinüzit gibi şikâyetlerin artmasına neden olabilir. Yüksek nem seviyeleriyse küf ve mantar gibi alerjenlerin büyümesine, terlemenin artmasına ve ciltte tahrişe yol açabilir.
◊ Bu sağlık sorunlarının önüne geçebilmek için öncelikle ortamdaki nem seviyesini kontrol altında tutmamız gerekir. Bunun için nemölçer cihazı kullanabiliriz. Banyo ve mutfak gibi nemin yüksek olduğu bölümler başta olmak üzere kapalı ortamları düzenli olarak havalandırabiliriz. Nemli bölgelerdeysek klima veya hava kurutucular gibi cihazlarla iç mekândaki nem seviyesini düşürebiliriz. Nem toplayan tuzlar veya nem emici mineraller gibi malzemeler ortamdaki nemin azaltılmasına yardımcı olabilir. (Dr. Güven Arslan)
NASIL BAŞA ÇIKACAĞIZ?
‘Botoks aşırı terlemeye iyi gelebilir’
◊ Terleme vücudun deri aracılığıyla yaptığı toksinlerden kurtulma mekanizmasıdır. Bu yüzden engellenmemeli. Genetik bazı terbezi hastalıkları dışında bunu yok etmek de zaten pek mümkün değil. Botoks veya antiperspirant ürünler aşırı terlemeyi tolere edilebilir bir seviyeye çekebilir. Botoks istisnai özel durumlar (myastenia gravis hastalığı gibi) dışında güvenli ve etkilidir. Antiperspirant ürünlerse bazı kişilerde alerji ve kaşıntı yapabilir.
◊ Terlemeyi azaltmak için kıyafetler sık değiştirilmeli, terli kıyafetler tekrar giyilmemeli, baharatlı yemeklerden uzak durulmalı, ortam ısısı iyi ayarlanmalı, duşta eklem bölgeleri iyi yıkanmalı, pamuklu giysiler tercih edilmeli. Koltukaltı pedleri, roll-on, deodorant gibi ürünler ıslaklığı azaltmaya destek olabilir. (Dr. Ayşe Gökçe Tümtürk)
BU ATEŞi SÖNDÜRMENİN YOLLARI NELER?
‘Lokal soğutmayla ferahlayabiliriz’
◊ Sıcaklığın arttığı bu günlerde özellikle diyabet, hipertansiyon, kalp ve böbrek hastalığı gibi kronik rahatsızlığı olan kişilerin vücut sıcaklığını stabil tutmaları çok önemli. Vücut sıcaklığının
1-2 derece artması terlemeyle daha hızlı sıvı kaybına, tansiyonun düşmesine, baş dönmesine, halsizliğe ve bayılmaya neden olabilir. Bu yüzden vücut sıcaklığını ideal olan 36-36,5 aralığında tutmak önemli.
◊ Vücut ısımızı sabit tutmak için güneşin etkisinin en yüksek olduğu 11.00-15.00 saatleri arasında dışarı çıkmamamız, serin bir yerde olmamız, günde en az 2 litre su içmemiz gerekir. Ayrıca vücut uzuvlarımızı soğutmak için ıslak havluyla başımızı, ensemizi, koltukaltı ve eklem yerlerimizi silebiliriz. Boyun, eklemler, el ve ayak bilekleri damar akışının daha yüzeysel olduğu bölgelerdir. Buralara lokal soğutma işlemleri uygulayarak daha etkili bir şekilde ferahlayabiliriz. Ellerimizi ve ayaklarımızı sık sık yıkamak serinlememize yardımcı olabilir. Ayrıca gün içinde açık renkli ve hava geçiren kıyafetler tercih etmeliyiz. Günlük ılık bir duş almak da ferahlamak için en etkili yöntemlerden biridir. Klima da kullanılabilir ama dikkatli bir şekilde. (Dr. Seçil Demir)